

W Polsce aktualny dług alimentacyjny wynosi ponad 15 miliardów złotych, a osoby, które nie wywiązują się z obowiązku alimentacyjnego stanowią aż jedną trzecią wszystkich „alimenciarzy”. Osoby, które znalazły się w obliczu takiego problemu, zazwyczaj w pierwszej kolejności próbują dojść do polubownego rozwiązania sprawy poprzez bezpośredni kontakt z byłym partnerem. Jeśli takie działania nie przynoszą zamierzonych efektów, konieczne jest podjęcie odpowiednich kroków prawnych. W niniejszym artykule omówimy dostępne działania, które mogą okazać się pomocne w wyegzekwowaniu zasądzonych alimentów.
Egzekucja komornicza
Jeśli były partner uchyla się od płacenia alimentów, możesz złożyć wniosek do komornika sądowego o wszczęcie egzekucji. Działania podejmowane przez komornika opierają się o tytuł wykonawczy — w tym przypadku jest to wyrok zasądzający alimenty z klauzulą wykonalności. Nie rezygnuj z takiej możliwości, nawet w sytuacji, gdy były małżonek spłaca równocześnie inne długi — roszczenia alimentacyjne są traktowane przez komornika priorytetowo. Egzekucja komornicza może dotyczyć zajęcia wynagrodzenia, środków pieniężnych zgromadzonych na koncie bankowym lub innych składników majątku dłużnika.
Niektórzy „alimenciarze”, chcąc uniemożliwić ściągnięcie zadłużenia przez komornika, świadomie pozbywają się swojego majątku, m.in. poprzez sprzedaż lub darowiznę posiadanych aktywów członkom rodziny czy nowym partnerom. W takiej sytuacji możesz złożyć w sądzie tzw. skargę pauliańską, której celem jest uznanie działania byłego partnera za bezskuteczne i bezprawne.
Funduszu alimentacyjny
W przypadku niemożności wyegzekwowania świadczenia alimentacyjnego na dziecko możesz skorzystać ze środków pochodzących z funduszu alimentacyjnego. Niestety na takie wsparcie mogą liczyć wyłącznie osoby, które spełniają określone wymogi i kryteria dochodowe:
– dziecko, któremu przysługują alimenty, nie może ukończyć 18 lat lub 25 lat, jeśli wciąż się uczy (w przypadku osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności świadczenie przysługuje bezterminowo),
– przeciętny miesięczny dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 1209 złotych (okres świadczeniowy 2024/2025).
Aktualnie świadczenie z funduszu alimentacyjnego na dziecko może wynieść maksymalnie 1000 złotych.
Pozew o alimenty przeciwko dziadkom
W sytuacji, gdy nie jest możliwe ściągnięcie długów bezpośrednio od rodzica dziecka lub nie jest znane jego miejsce pobytu, istnieje opcja wystąpienia z żądaniem alimentów od rodziców dłużnika, czyli dziadków dziecka, posiadających stałe źródło dochodów. Warunkiem zasądzenia alimentów od dziadków jest sytuacja, w której wnuczek lub wnuczka znajdują się w stanie niedostatku oraz gdy uzyskanie alimentów od zobowiązanego rodzica jest niemożliwe, lub utrudnione.
Prawo to reguluje art. 132 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego, w którym czytamy, że „obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje w przypadku braku osoby zobowiązanej w bliższej kolejności lub gdy ta osoba nie może zaspokoić swojego obowiązku, albo gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych środków utrzymania jest niemożliwe lub trudne”.
Zawiadomienie do prokuratury i wpis do KRZ
Możesz również podjąć stanowcze kroki prawne poprzez zgłoszenie sprawy do prokuratury. Niepłacenie alimentów może być traktowane jako przestępstwo, co wynika z art. 209 Kodeksu karnego „Kto uchyla się od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem, albo inną umową, jeżeli łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych albo jeżeli opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosi co najmniej 3 miesiące, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku”.
Ponadto możesz złożyć wniosek o wpisanie dłużnika do Krajowego Rejestru Zadłużonych, co uniemożliwi byłemu partnerowi otrzymanie kredytu lub pożyczki czy zakupu na raty. Wpis w KRZ wpływa również negatywnie na wiarygodność przedsiębiorcy, co ma istotne znaczenie jeśli były partner prowadzi własną działalność gospodarczą. Takie kroki mogą więc być skuteczne w zmuszeniu dłużnika do wywiązania się z obowiązku alimentacyjnego.
Podsumowanie
W artykule omówiliśmy problem niewywiązywania się z obowiązku płacenia alimentów wraz z przedstawieniem kroków prawnych w celu wyegzekwowania należnego zobowiązania. Opisane działania wymagają znajomości przepisów i dostosowania się do wielu wymogów formalnych. Na etapie walki z dłużnikami alimentacyjnymi warto skorzystać z pomocy adwokata, który po zapoznaniu się ze sprawą, zaproponuje skuteczną strategię działania, z uwzględnieniem zarówno sytuacji klienta, jak i podejścia do obowiązku alimentacyjnego czy możliwości finansowych dłużnika.