Pomimo tego, że adwokat zazwyczaj utożsamiany jest z obrońcą i reprezentantem interesów osoby oskarżonej, to jego możliwości w zakresie świadczenia wsparcia prawnego są dużo szersze. Dziś opowiemy o kompetencjach adwokackich. Jakie role może pełnić adwokat w postępowaniu sądowym? Czym różni się radca prawny od adwokata? Czy świadek w danej sprawie może mieć własnego adwokata? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań znajdziesz w niniejszym tekście – zapraszamy do lektury.
Czym zajmuje się adwokat?
Na początek odpowiedzmy sobie na pytanie: „kim jest adwokat?”. Większość z Was zapewne odpowie – adwokat jest obrońcą oskarżonego w postępowaniu sądowym. Odpowiedź ta jest właściwa, ale niekompletna. Zadaniem adwokata jest reprezentowanie przed sądem, urzędami i innymi organami państwowymi interesów osoby, której jest pełnomocnikiem. Adwokat może również:
- udzielać porad prawnych,
- opracowywać projekty aktów prawnych,
- sporządzać opinie prawne,
- tworzyć umowy, statuty oraz inne dokumenty mające moc prawną.
W tym momencie zapewne wielu z Was zapyta: „To właściwie czym różni się adwokat od radcy prawnego?”. W zgodzie z aktualnie panującym prawem różnica pomiędzy obiema tymi funkcjami jest niewielka.
Radca prawny a adwokat
W myśl aktualnie panujących przepisów (art. 4 ust. 1 Ustawy Prawo o adwokaturze oraz tożsamy z nim, art. 6 ust. 1 Ustawy o radcach prawnych) kompetencje adwokata i radcy prawnego są praktycznie jednakowe. Wśród niewielu różnic należy wymienić fakt, że radca prawny (w przeciwieństwie do adwokata) może świadczyć usługi w oparciu o umowę o pracę pod warunkiem, że w sprawach karnych i karnoskarbowych nie będzie występował w roli obrońcy. Inna różnica jest taka, że adwokat nosi togę z żabotem koloru zielonego, natomiast u radcy prawnego jest on niebieski.
Czy świadek może mieć pełnomocnika w postępowaniu sądowym?
Tak może i zgodnie z polskim prawem pełnomocnikiem tym może być zarówno radca prawny, jak i adwokat. Ustawa Prawo o adwokaturze głosi, że adwokat jest pełnomocnikiem, a więc jego funkcja nie ogranicza się wyłącznie do obrony interesów osoby oskarżonej w sprawach karnych lub karno-skarbowych.
Adwokat może również reprezentować interesy świadka przed organami państwowymi oraz przedstawiać jego stanowisko w postępowaniu sądowym. Do kompetencji adwokata zalicza się również reprezentowanie interesów jednej ze stron w postępowaniu cywilnym – na przykład w sprawach spadkowych lub rozwodowych. Ponadto artykuł 87 § 2 kpk głosi, że w ramach ochrony swoich interesów w toczącym się postępowaniu, świadek ma prawo ustanowić pełnomocnika w toczącym się postępowaniu.
Czy świadek powinien mieć adwokata?
Forma niniejszego artykułu jest ogólna, a odpowiedź na wyżej zadane pytanie jest uzależniona od okoliczności danej sprawy. Z pewnością, jeżeli otrzymamy wezwanie do stawienia się w jednostce Policji w charakterze świadka, to należy poważnie rozważyć ustanowienie pełnomocnika w postaci adwokata. Służby często działają w taki sposób, że w pierwszej kolejności wzywają daną osobę na przesłuchanie, by w dalszej kolejności bezpośrednio na nią przenieść swoje zainteresowanie i postawić jej zarzuty. Składanie zeznań w obecności adwokata może pomóc w uniknięciu tych przykrych konsekwencji.