Decyzja o umieszczeniu rodzica w placówce opiekuńczej może wynikać z jego złego stanu zdrowia lub podeszłego wieku. W wielu przypadkach pobyt danej osoby w domu pomocy społecznej wymaga jej zgody. Są też określone sytuacje, gdy możliwe jest umieszczenie rodzica w ośrodku wbrew jego woli. Jakie są procedury przyjęcia do DPS? Czy dzieci muszą płacić za pobyt rodzica w ośrodku?
Jakie są procedury przyjęcia osoby do DPS?
Przyjęcie do DPS zazwyczaj inicjowane jest przez osobę zainteresowaną lub jej bliskich poprzez złożenie wniosku do wybranej placówki. Niezbędne jest dołączenie dokumentacji medycznej potwierdzającej konieczność stałej opieki. Umieszczenie rodzica w DPS może także wynikać z ingerencji organów opiekuńczych oraz decyzji sądu.
Do domu pomocy społecznej może zgłosić się osoba:
- w podeszłym wieku,
- schorowana,
- z niepełnosprawnościami,
która potrzebuje całodobowej opieki i pomocy przy codziennych czynnościach.
Jeżeli żadne z dzieci ani inne bliskie osoby nie są w stanie zapewnić opieki rodzicowi lub mieszka on sam i istnieje ryzyko, że jego stan ulegnie pogorszeniu, to możliwe jest skorzystanie ze wsparcia domu pomocy społecznej.
Czy można umieścić rodzica w DPS bez jego zgody?
Każda osoba, która nie jest ubezwłasnowolniona i ma prawo do decydowania o sobie, może odmówić umieszczenia w domu pomocy społecznej. Nie można więc umieścić dorosłego rodzica wbrew jego woli w ośrodku. Powinna być to świadoma decyzja osób zainteresowanych – muszą one podpisać stosowne wnioski i jawnie wyrazić zgodę na pobyt w domu pomocy społecznej.
W przypadku osób ze stwierdzonym upośledzeniem umysłowym lub cierpiących na choroby psychiczne, zgodę na umieszczenie w ośrodku może wyrazić jej opiekun albo przedstawiciel prawny. Decyzja może zostać podjęta w porozumieniu z osobą, której dotyczy sprawa, lub bez jej zgody. Również sąd opiekuńczy może orzec o umieszczeniu osoby upośledzonej lub umysłowo chorej w DPS, by zapewnić jej należytą opiekę.
Gdy rodzic jest schorowany, nie jest w stanie samodzielnie radzić sobie w codziennym życiu (np. ma problemy ze zrobieniem zakupów, przygotowaniem sobie posiłków) i ze względów zdrowotnych wymaga pomocy ze strony bliskich osób, pracownicy pomocy społecznej mogą skierować sprawę do sądu opiekuńczego. W takiej sytuacji do sądu dostarczany jest wniosek o przyjęcie osoby do domu pomocy społecznej, co nie wymaga jej zgody.
Kto płaci za pobyt rodzica w domu pomocy społecznej?
Umieszczenie rodzica w DPS wymaga uiszczania regularnych opłat. W pierwszej kolejności do zapłaty zobowiązany jest pensjonariusz, czyli osoba, która przebywa w ośrodku pomocy. Jeżeli jednak nie dysponuje ona własnymi dochodami lub nie pokrywają one w całości wydatków, obowiązek płatności spoczywa na najbliższej rodzinie – tj. na dorosłych dzieciach, małżonku lub wnukach. W sytuacji, gdy dzieci nie są w stanie opłacić pobytu rodzica w DPS, podobnie jak pozostali krewni, to obowiązek spada na gminę.
Z obowiązku płacenia za pobyt rodzica w domu pomocy społecznej mogą zostać zwolnione osoby, które w dzieciństwie były zaniedbywane przez rodzica lub doświadczały przemocy z jego strony.
Podsumowanie
Umieszczenie rodzica w domu pomocy społecznej wymaga jego świadomej zgody. W określonych przypadkach możliwe jest skierowanie osoby do ośrodka wbrew jej woli, np. ze względu na choroby psychiczne. Pobyt w domu pomocy społecznej powinien być opłacany przez pensjonariusza, a gdy nie ma on wystarczających środków na pokrycie kosztów, to obowiązek spada na najbliższą rodzinę lub gminę.